नवी दिल्ली : पंजाब नॅशनल बँक (PNB) घोटाळ्यातील प्रमुख आरोपी आणि फरार हिरे व्यापारी मेहुल चोक्सी (Mehul Choksi) याला बेल्जियम पोलिसांनी 12 एप्रिल 2025 रोजी अटक केली आहे. भारताच्या प्रत्यार्पण विनंतीनंतर ही कारवाई करण्यात आली असून, चोक्सी सध्या बेल्जियमच्या तुरुंगात आहे. या अटकेमुळे 13,850 कोटी रुपयांच्या बँक घोटाळ्याच्या तपासाला नवीन गती मिळण्याची शक्यता आहे.
काय होता पीएनबी घोटाळा ? | PNB scam
मेहुल चोक्सी (Mehul Choksi) आणि त्याचा भाचा नीरव मोदी (Nirav Modi) यांच्यावर 2018 मध्ये पीएनबीच्या मुंबईतील ब्रॅडी हाऊस शाखेतून 13,850 कोटी रुपयांचा घोटाळा केल्याचा आरोप आहे. त्यांनी बँक अधिकाऱ्यांच्या संगनमताने बनावट लेटर ऑफ अंडरटेकिंग (LoUs) आणि फॉरेन लेटर ऑफ क्रेडिट (FLCs) चा वापर करून परदेशी बँकांकडून कर्ज मिळवले. हा घोटाळा उघडकीस येण्यापूर्वीच चोक्सी 2 जानेवारी 2018 रोजी भारतातून फरार झाला. (हेही वाचा – बारावीच्या विद्यार्थ्यांना निकालाचे वेध ; वाचा काय आहेत नवीन अपडेट)
मेहुल चोक्सी बेल्जियममध्ये अटक | Mehul Choksi
भारताने गेल्या वर्षी बेल्जियम सरकारला चोक्सीच्या अटकेची विनंती केली होती. मार्च 2025 मध्ये बेल्जियम सरकारने चोक्सीची पुष्टी केली आणि या प्रकरणाला “महत्त्व आणि प्राधान्य” देत असल्याचे म्हटले होते. 12 एप्रिल 2025 रोजी बेल्जियम पोलिसांनी चोक्सीला अँटवर्प येथून ताब्यात घेतले. ही कारवाई मुंबई कोर्टाने जारी केलेल्या दोन खुल्या अटक वॉरंट्सच्या (23 मे 2018 आणि 15 जून 2021) आधारे करण्यात आली. (हेही वाचा – धक्कादायक : दोन मित्रांची एकाच झाडाच्या फांदीला गळफास घेत आत्महत्या)
माहितीनुसार, चोक्सीला जामीन मिळण्यास वेळ लागू शकतो, कारण भारताने त्याच्या प्रत्यार्पणासाठी जोरदार प्रयत्न सुरू केले आहेत. CBI आणि ED आता बेल्जियमच्या अधिकाऱ्यांशी समन्वय साधून प्रत्यार्पण प्रक्रिया पुढे नेत आहेत. (हेही वाचा – ब्रेकिंग : ‘ईव्हीएम हॅक करून निकाल बदलता येतो’, अमेरिकेच्या गुप्तचर संचालक तुलसी गबार्ड)
चोक्सीचा भाचा नीरव मोदी सध्या लंडनच्या तुरुंगात आहे आणि तोही प्रत्यार्पणाला आव्हान देत आहे. या घोटाळ्याने भारतीय बँकिंग व्यवस्थेतील त्रुटी उघड झाल्या आणि आर्थिक सुधारणांचा मार्ग मोकळा झाला. (हेही वाचा – मराठमोळे न्यायमूर्ती भूषण गवई होणार भारताचे नवे सरन्यायाधीश)
CBI आणि ED आता बेल्जियमच्या कायदेशीर प्रक्रियेत सहभागी होऊन चोक्सीच्या प्रत्यार्पणासाठी प्रयत्न करतील. चोक्सी कदाचित जामिनासाठी अर्ज करेल आणि आपल्या आरोग्याचा मुद्दा उपस्थित करेल. जर प्रत्यार्पण यशस्वी झाले, तर भारतात त्याच्यावर मनी लॉन्ड्रिंग, फसवणूक आणि बँकेच्या नुकसानीसाठी जबाबदारी निश्चित करण्याचे खटले चालतील. (हेही वाचा – महाराष्ट्रातील एका शेतकऱ्याला एका झाडाने रात्रीतून केले करोडपती)