New Delhi : केंद्र सरकारचा पशु औषधांबाबत मोठा निर्णय! शेतकऱ्यांचा होणार फायदा

नवी दिल्ली (वर्षा चव्हाण) – पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखाली केंद्रीय मंत्रिमंडळाने पशुधन आरोग्य व रोग नियंत्रण कार्यक्रमात सुधारणा करण्याचा महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे.
या योजनेच्या माध्यमातून देशातील पशुधनाचे आरोग्य सुधारण्यावर विशेष भर दिला जाणार आहे. यामुळे जनावरांच्या आरोग्यात सुधारणा होऊन उत्पादनक्षमता वाढेल आणि ग्रामीण भागात रोजगाराच्या नव्या संधी निर्माण होतील. (New Delhi)

केंद्र सरकारची ही योजना 2024-25 आणि 2025-26 या दोन वर्षांसाठी राबविण्यात येणार आहे. यासाठी एकूण 3880 कोटी रुपये निधी मंजूर करण्यात आले असून, त्यातील 75 कोटी रुपये पशुवैद्यकीय औषधांच्या विक्रीसाठी अनुदान स्वरूपात शेतकऱ्यांना दिले जाणार आहेत. ज्याचा उद्देश पशुपालन रोगांचे नियंत्रण करणे, पशु चिकित्सा पायाभूत सुविधा सुधारणा आणि कमी किमतीत औषधांचा पुरवठा वाढवणे आहे.

प्रमुख पशु रोगांचे प्रतिबंध आणि नियंत्रण नवीन योजना

महत्त्वाच्या पशु रोगांचे, जसे की फूट अँड माउथ डिसीज (FMD), ब्रूसेलोसिस, पेस्ते दे पिटी रुमिनंट्स (PPR), सेरेब्रोस्पायनल फ्लुइड (CSF) आणि लंपि स्किन डिसीज, प्रतिबंधित आणि नियंत्रित करण्याचा प्रयत्न करेल. हे रोग पशुपालन उत्पादनक्षमतेवर मोठा परिणाम करतात आणि शेतकऱ्यांना आर्थिक नुकसान होण्यास कारणीभूत ठरतात.
या योजनेत आधुनिक आरोग्य सेवांद्वारे रोग नियंत्रण करणे शक्य होईल, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना परवडणाऱ्या दरात आवश्यक औषधे उपलब्ध होणार आहेत. लसीकरणाचा विस्तार आणि मोबाईल व्हेटरनरी युनिट्सचा समावेश आहे. पंतप्रधान मोदींनी याला पशुपालनाच्या आरोग्य सुधारणा आणि शेतकऱ्यांच्या समृद्धीसाठी महत्त्वपूर्ण पाऊल म्हणून संबोधित केले. (New Delhi)

# LHDCP चे मुख्य घटक पशुपालन आरोग्य आणि रोग नियंत्रण कार्यक्रम (LHDCP) मध्ये तीन मुख्य घटक असतील:

1. राष्ट्रीय पशू रोग नियंत्रण कार्यक्रम (NADCP)
2. पशुपालन आरोग्य आणि रोग नियंत्रण (LH&DC), ज्यात:
महत्वाचे पशु रोग नियंत्रण कार्यक्रम (CADCP)

पशु चिकित्सालये आणि डिस्पेन्सरींची स्थापना व बळकटीकरण – मोबाईल व्हेटरनरी युनिट्स (ESVHD-MVU)

राज्यांना पशु रोग नियंत्रणासाठी मदत (ASCAD)
3. पशु औषधी (नवीन घटक) – ₹75 कोटी रुपये पीएम-किसान समृद्धी केंद्रे आणि सहकारी संस्थांद्वारे उच्च दर्जाच्या, कमी किमतीच्या औषधांचा पुरवठा करण्यासाठी.

# घरोघरी पशुवैद्यकीय काळजी आणि रोग प्रतिबंध

ही योजना ग्रामीण भागातील पशुधनांना वेळेवर आरोग्य सेवा प्रदान करण्यासाठी मोबाईल पशुवैद्यकीय युनिट्स (MVUs) च्या माध्यमातून घरोघरी पशुवैद्यकीय काळजी वाढवेल. याशिवाय, पशु औषधी घटक कमी किमतीच्या पशुवैद्यकीय औषधांची उपलब्धता वाढवेल, ज्यामुळे रोग व्यवस्थापन सुधारण्यास मदत होईल.

# ग्रामीण अर्थव्यवस्था आणि रोजगार वृद्धी वाढवलेल्या रोग नियंत्रण हस्तक्षेपांमुळे ही योजना:

1. पशुपालन उत्पादनक्षमतेत सुधारणा करेल, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना आणि दुग्ध उत्पादकांना लाभ होईल.
2. रोगाच्या प्रकोपामुळे होणारे आर्थिक नुकसान कमी करेल.
3. ग्रामीण भागात रोजगार आणि उद्यम संधी निर्माण करेल.

वृद्धीवंत लसीकरण आणि निरीक्षण क्रियांद्वारे, या योजनेचा उद्देश मृत्यू दर कमी करणे आणि सामान्य पशु आरोग्य सुधारणे आहे.
लसीकरण, रोग निरीक्षण, आणि पशु देखभाल यांच्या समाकलनाद्वारे, नवीन LHDCP भारताच्या पशुपालन उद्योगाला सशक्त करेल, ग्रामीण जीवनमानाला चालना देईल आणि लाखो शेतकऱ्यांच्या कल्याणाला मदत करेल.